معرفی جوملا ۳
جوملا ۳ نسخهی جدید جوملاست که اولین بار در ماه سپتامبر سال ۲۰۱۲ منتشر گردید. در جوملا ۳ تغییراتی در جهت بهبود رابط کاربری، بهبود نمایش در ابزارهای همراه (گوشی، تبلت)، سادهسازی و سرعت بخشیدن به فرآیند نصب، گزینههای بیشتر برای ماژولها، پشتیبانی از jQuery، بهروزرسانی قالبها و امکانات مدیریتی کاملتر داده شده است.
نصب جوملا ۳
نکته ۱: نخست خوب است یادآوری کنیم که اگرچه این آموزش در گامهای نخست و دوم بر اساس کنترل پنل WebsitePanel و برای هاست ویندوز است میتوانید با خیال راحت اصل همین کارها را چنان که از اسم هر کدام از ۳ گام نصب در این آموزش مشخص است برای هر کنترل پنل دیگری نیز انجام دهید و جوملایتان را نصب کنید. تنها لازم است با کار با کنترل پنل خود آشنا باشید و بدانید هر کدام از این مراحل را روی کنترل پنل هاست خود چگونه میتوانید انجام دهید، مثلاً اگر با نحوهی ایجاد دیتابیس یا unzip کردن فایلها روی کنترل پنل هاست خود آشنا باشید به آسانی میتوانید همین فرآیند را در آنجا هم انجام دهید.
نکته ۲: برای نصب جوملا ۳ به PHP 5.3.1 و بالاتر و MySQL 5.1 و بالاتر بر روی سرور هاست خود نیاز دارید. بنابراین مطمئن شوید هاستتان از این نرمافزارها پشتیبانی میکند و نسخههای بهروز آنها را استفاده میکند.
نکته ۳: جوملا ۳ نسبتاً جدید است و هنوز خیلی از قالبها و ماژولهای موجود برای جوملا نسخهی سازگار با جوملا ۳ ندارند.
برای نصب جوملا ۳ روی هاست به کنترل پنل WebsitePanel خود لاگین کنید.
گام نخست: ایجاد دیتابیس (پایگاه داده) و شناسهی کاربری مربوط به آن
پیش از هر کار باید یک دیتابیس MySQL و یک شناسهی کاربری (User) دیتابیس ایجاد کنید و اجازهی دسترس به دیتابیس ساخته شده را به این کاربر بدهید. در منوی فضاهای هاستینگ (Hosting Spaces) در بخش میانی صفحهی خانگی کنترل پنلتان با نگه داشتن ماوس روی آیکن «Databases» مانند شکل پایین انواع دیتابیسهای قابل ایجاد روی فضای هاستتان را مشاهده میکنید. روی گزینهی «MySQL 5.x» کلیک کنید:

شکل ۱: صفحه خانگی کنترل پنل WebsitePanel
۱- ایجاد شناسهی کاربری دیتابیس: در صفحهی باز شده در قسمت «MySQL 5 Users» روی گزینهی «Create User» که در شکل پایین با حاشیهی قرمز مشخص شده کلیک کنید:

شکل ۲: صفحهی ایجاد شناسهی کاربری و دیتابیس MySQL
صفحهی «SQL User Properties» باز میشود. یک نام کاربری (User Name) –مثلاً نام خودتان یا نام وبسایت یا هر نام دلخواه دیگر- را در کادر مربوط تایپ کنید. در کادر «Password» یک رمز عبور برای این کاربر تعیین کنید و آن را در قسمت «Confirm password» دوباره تایپ کنید و روی دکمهی «Save» کلیک کنید.

شکل ۳: ایجاد شناسه کاربری دیتابیس
۲- ایجاد دیتابیس و ایجاد دسترس کاربری به آن: پس از ایجاد نام کاربری دیتابیس به شکل ۲ بر میگردید. این بار از بالای شکل گزینهی «Create Database» را که با حاشیهی آبی مشخص شده کلیک کنید.
در صفحهی باز شده مانند شکل زیر یک نام دلخواه در قسمت «Database name» برای دیتابیستان انتخاب کنید و در کادر «Users» کنار نام کاربرییی را که در مرحلهی پیش ساختید تیک بزنید و روی دکمهی «Save» کلیک کنید تا دیتابیس ساخته شود.

شکل ۴: ایجاد دیتابیس
در جریان نصب جوملا به نام کاربری و نام دیتابیسی که ایجاد کردهاید نیاز خواهید داشت.
گام دوم: بارگذاری (upload) فایلهای جوملا ۳ روی هاست
۱- دانلود جوملا فارسی: نخست فایل zip شدهی آخرین نسخهی جوملا ۳ به زبان فارسی را از وبسایت جوملا فارسی دانلود کنید.
۲- آپلود فایل روی فضای هاست: فایل ZIP شده را از طریق یک نرمافزار FTP مانند FileZilla () در پوشهی wwwroot فضای هاستتان آپلود کنید. راه دیگر برای آپلود فایل ZIP شده استفاده از «File Manager» در کنترل پنل WebsitePanel است. در شکل ۱ میتوانید آیکون File Manager را سمت چپ آیکون Databases ببینید. پیش از آپلود فایلها اگر فایلهایی به طور پیشفرض در پوشهی wwwroot قرار دارد آنها را حذف کنید (مثلاً دو فایل default.aspx و web.config معمولاً همزمان با ایجاد فضای هاست ایجاد میشوند و در این پوشه قرار میگیرند.)
۳- خارج کردن فایلهای ZIP شده از حالت فشرده (Unzip کردن): برای این کار باید از File Manager استفاده کنید. اگر برای آپلود فایلها از این ابزار استفاده کردهاید که از همانجا برای unzip کردن فایل اقدام کنید. در غیر این صورت ابتدا از صفحهی اصلی کنترل پنل (شکل ۱) روی File Manager کلیک کنید. در صفحهی باز شده پوشهای را که همنام سایت خودتان است کلیک کنید (اگر میخواهید روی یک ساب دومین جوملا نصب کنید پوشهی همنام همان ساب دومین را کلیک کنید):

شکل ۵: پوشهی روت (wwwroot) در File Manager
در صفحهی جدید مانند شکل بالا روی پوشهی wwwroot کلیک کنید. میتوانید فایل زیپ آپلود شده را در این پوشه ببینید. این فایل باید از حالت زیپ خارج شود. برای این کار آن را انتخاب کنید و روی گزینهی Unzip از منوی بالای File Manager کلیک کنید.

شکل ۶: خارج کردن فایل zip جوملا از حالت فشرده
۴- حذف فایل زیپ اولیه: پس از پایان کار فایلهای unzip شده را میتوانید در همان پوشهی wwwroot ببینید. برای اینکه فضای هاستتان بیهوده اشغال نشود فایل زیپ اصلی را حذف کنید:

شکل ۷: پاک کردن فایل زیپ اصلی برای آزاد کردن فضای هاست
اگرچه توصیهی ما این است که تا وقتی کار نصب جوملا را تمام نکردهاید و مطمئن نشدهاید که مشکلی وجود ندارد این فایل اصلی را نگه دارید که مجدداً مجبور به آپلودش نشوید. با سرعتهای اینترنت خودمانی گاهی این آپلود کردنها طاقتفرسا میشود. اگر فضای کافی دارید این فایل را جایی خارج از پوشهی روت هم میتوانید برای مواردی که به هر دلیلی مجبور به نصب مجدد جوملایتان شدید نگه دارید.
گام سوم: نصب جوملا ۳ از طریق مرورگر
آدرس سایت خود را در نوار آدرس مرورگر وارد کنید و پس از بالا آمدن سایت روی دکمهی «گام بعدی» کلیک کنید.
شکل ۸: صفحهی آغاز نصب جوملا در مرورگر
مراحل نصب را به ترتیب زیر انجام دهید:
صفحهی نخست: تنظیمات اصلی

شکل ۹: تنظیمات مدیر سایت
در شکل بالا مراحل ضروری با کادر قرمز به همراه شمارهی مربوط به شرح پایین مشخص شدهاند . به ترتیب:
۱- بگذارید زبان همان «Persian (پارسی)» بماند.
۲- در بخش «نام سایت» عنوانی برای سایتتان انتخاب کنید.
۳- میتوانید برای سایتتان «توضیحات متا» (metadescription) اضافه کنید، این توضیحات به عنوان معرفی سایت شما در نتایج جستجو به کار میایند. اما این کار ضروری نیست و بعداً هم قابل انجام است. بگذارید سریعتر کار نصب تمام شود.
۴- بخش مهم این مرحله تعیین مشخصات کاربری مدیر سایت است. آدرس ایمیلتان را وارد کنید. این «ایمیل مدیر» سایت است و میتوانید یکی از حسابهای ایمیلی که روی همین فضای هاست ساختهاید باشد یا آدرس ایمیلی که در یکی از سرویسهای ایمیل رایگان معروف سختهاید یا هر آدرس ایمیل دیگر متعلق به خودتان.
۵- «نام کاربری مدیر» به صورت پیشفرض «admin» است. شاید بهتر باشد در این مورد پیشفرضها را رعایت نکنید. از لحاظ امنیتی بهتر است نام دیگری استفاده کنید، چون هر کسی میداند که نام کاربری پیشفرض جوملا admin است.
۶- یک «رمز عبور مدیر» برای خود تعیین کنید
۷- آن را دوباره در کادر «تکرار رمز عبور مدیر» وارد کنید. نام کاربری و رمز عبور مدیر سایت را جایی یادداشت کنید که برای آماده کردن سایتتان همهی کارها را باید از طریق پنل مدیریت انجام دهید.
۸- غیرفعال را بگذارید همین طور قرمز (خیر) بماند. مگر اینکه بخواهید فعلاً سایت نمایش داده نشود تا زمانی که آن را آماده کنید. در صورتی که سایت را غیرفعال کنید یک پیغام به بازدیدکننده نشان داده خواهد شد. وقتتان را سر این کارها نکذارید. از تنظیمات اصلی سایت در پنل مدیریت بعداً میتوانید هر تغییری مایل بودید بدهید یا سایت را غیرفعال کنید.
۹- بر روی دکمهی «ادامه» در بالا سمت چپ صفحه کلیک کنید تا به صفحهی بعد نصب بروید.
صفحهی دوم: تنظیمات پایگاه داده (دیتابیس) را که در گام نخست ایجاد کردید در این صفحه به ترتیب شمارهگذاری شکل پایین (۱: شناسهی کاربری دیتابیس، ۲: رمز عبور شناسهی کاربری دیتابیس، ۳: نام دیتابیس) وارد کنید و دکمهی ادامه را بزنید. چیز دیگری را لازم نیست در این مرحله تغییر دهید.

شکل ۱۰: وارد کردن تنظیمات دیتابیس و نام کاربری دیتابیس برای جوملا ۳
صفحهی سوم (چکیده): این صفحه چک میکند که همهی پیششرطهای نصب جوملا ۳ بر روی سرور هاست شما فراهم باشد. در بالای صفحه (نصب اطلاعات نمونه) میتوانید تعیین کنید که آیا اطلاعات نمونهای که به عنوان مثالی از یک سایت جوملا تهیه شده برای شما نصب شود یا خیر. اختیار با خودتان است که آن را فعال کنید. پیکربندی ایمیل را بگذارید برای بعد از نصب. اطلاعات تنظیمات اصلی را که در صفحهی اول ایجاد کردید و اطلاعات دیتابیس (پایگاه داده) را که در صفحهی دوم وارد کردید میتوانید مجدداً چک کنید. اگر هر ایرادی دیدید میتوانید با استفاده از دکمهی «قبلی» در گوشه ی سمت چپ و بالای صفحه به مراحل قبلی برگردید و آنها را اصلاح کنید.

شکل ۱۱: چک کردن تنظیمات مدیر و تنظیمات دیتابیس
اما بخش مهمتر یک سوم پایین صفحه است. اگر هر ایرادی در مشخصات هاستتان باشد که بتواند باعث اختلال در نصب جوملای شما شود در اینجا با رنگ قرمز خود را نشان خواهد داد. رنگهای سبز و نارنجی مشکلی ایجاد نمیکنند. در صورتی که هر کدام از این موارد قرمز رنگ باشد بهتر است مشکل را از طریق هاست، شرکت هاستینگ یا سرور هاست خود رفع کنید.

شکل ۱۲: کنترل مراحل نصب و تنظیمات لازم برای جوملا ۳
وقتی خاطرتان جمع شد دکمهی «ادامه» را بزنید تا نصب جوملا آغاز شود. نصب جوملا ۳ بسیار سریع است. لازم نیست کاری کنید. تنها صفحه را نبندید.

شکل ۱۳: تکمیل خودکار مراحل نصب جوملا ۳
پس از پایان نصب صفحهای خواهید دید که هم این خبر را به شما میرساند و هم از شما میخواهد کل پوشهی «installation» را از wwwroot خود پاک کنید و گرنه هر بار اسم سایتتان را در مرورگر بزنید تنها با صفحهی نصب جوملا مواجه خواهید شد. این کار را باید خودتان روی WebsitePanel انجام دهید و اگر روی دکمهی «حذف پوشه نصب جوملا» که در صفحه میبینید کلیک کنید مانند شکل زیر پیغام خطا دریافت خواهید کرد:

شکل ۱۴: اگر بخواهید برنامهی نصب جوملا ۳ به صورت خودکار پوشهی نصب جوملا را حذف کند مانند شمل پیغام خطا دریافت خواهید کرد.
حذف پوشهی نصب جوملا: برای حذف پوشهی «installation» جوملا در کنترل پنل هاست خود همانند حذف فایل زیپ در گام دوم در File Manager وارد پوشهی wwwroot شوید و مانند شکل زیر پوشه را حذف کنید.

شکل ۱۵: حذف پوشهی نصب جوملا از پوشهی wwwroot به صورت دستی
اکنون کار نصب واقعاً تمام شده است. اگر نام وبسایتتان را در نوار آدرس مرورگر تایپ کنید صفحهی پیشفرض جوملا فارسی نصب شده را خواهید دید. برای دسترس به پنل مدیریت جوملای سایتتان روی دکمهی آبیرنگ «مدیر» در شکل ۱۴ کلیک کنید یا آدرس mysite.com/administrator را در مرورگرتان وارد کنید. البته به جای mysite.com نام دامنهی خودتان را بنویسید!

شکل ۱۶: صفحهی ورود به پنل مدیریتی جوملا ۳
به خجستگی و فرخندگی جوملای شما نصب شده و میتوانید به امور مدیریتی سایتتان برسید. بهتر است هنگامی که در پنل مدیریت جوملایتان هستید کمی هم از راهنماییهای اهل فن در اینترنت بهره ببرید و با دقت سایتتان را ایجاد کنید. با کمملاحظگی سایت خود را از دسترس بازدیدکنندگان خارج نکنید.
منبع:websamin.com